WO I in tekst en lied

• Miriam Janssen -
• 11/10/2014  |  Comments (0)

---

Deze blog is bij uitzondering niet mijn eigen tekst, maar letterlijk overgenomen uit 'Borne boeit' van 11-10-2014

Voortreffelijk samenspel tussen gesproken woord en zang
Teksten en muziek in synagoge
In dit bijzondere jaar van herdenkingen WO1 en WO2 kiest de synagoge voor een samenspel tussen woord, muziek en schilderkunst onder de titel Vriend en Vijand.
Aan de wanden de werken van Sarah Grothus, het koor Kanaljerood onder leiding van Iassen Raykov zingt de teksten uit Echo’s van de Waanzin en Miriam Janssen leest fragmenten uit boeken waarin de waanzin van oorlogen worden beschreven.
 
Opbouw
Miriam heeft haar fragmenten gekozen die de opbouw laten zien vanaf het begin van WO1 naar het einde: waar in de eerste fragmenten het optimisme nog heerste van “We hakken ze in de pan en Frankrijk, ik ga naar Frankrijk” komt in de latere jaren het harde oorlogsbedrijf naar voren: “Oorlog is moord.”
In het boek: Weg der Geesten van Pat Barker worden verschillende personen gevolgd vanaf het begin van de oorlog tot aan de wapenstilstand in november 1914. Ook de rol van de psychiater die de soldaten, lijdend aan oorlogstrauma’s maar toch weer terug naar het front moesten, op moest knappen komt aan de orde. De opkomende twijfels, de machteloosheid, alles staat beschreven. Voor het eerst in de geschiedenis komt een psychiater tot het inzicht dat gevoelens geuit moeten worden, uniek in die tijd. Wat te doen met dienstweigeraars, zijn ze wel zo “immoreel” als gedacht wordt. Zij worden streng gestraft. 
Het Klaproossymbool voor alle gevallen Engelse soldaten is voor het eerst te zien. Het gedicht “In Flanders Fields” van John McCrae laat zien hoe de graven van gesneuvelde graven met papavers bedekt worden.
Soldaten vertellen niet wat zij mee hebben gemaakt, ze zijn ook gestopt met het tellen van de aantallen die zij gedood hebben. Ze kunnen het niet vertellen, maar de kleine fragmenten van hoop wordt ook verteld: de historische samenzang met Kerstmis tussen Engelse en Duitse soldaten. Een uniek moment.
 
Kanaljerood
Het koor Kanaljerood zingt een lied van Bram Vermeulen:
”Vertel maar van die leugens, maar niet aan mij.
Ik hoef niet meer te weten, ik was erbij.”
En “In Flanders Field” prachtig op muziek gezet en ingetogen gezongen. Het lied van de dienstweigeraar, een Frans lied dat niet op de radio gespeeld mocht worden. Een Vlaams lied, de klacht van de ouders over de vele doden. Kortom: Kanaljerood en Miriam Janssen laten in tekst en muziek de waanzin van de oorlog uitkomen. De afwisseling gesproken tekst en muziek is prima gekozen.
 
Tijdens de avond geeft Miriam ook even aandacht aan het kunstproject van Mirian Jacobs. Mirian schenkt papaverzaadjes om de wereld kleur te geven, maar ook ter herinnering.
Het 30-tal aanwezigen heeft een bijzondere avond meegemaakt.
 
Meer info
Kanaljerood brengt het programma Echo’s van de Waarheid op zondag 12 oktober 14.30 uur in de Waterstaatkerk. Voor meer info: www.kanaljerood.nl.

Bronnenlijstje tekstfragmenten Wereldoorlog I
Geert Buelens ‘De  100 beste gedichten van de Eerste Wereldoorlog’,   Ambo 2014
‘In Flanders Fields Museumgids’, Ieper
Stefan Brijs ‘Post voor Mevrouw Bromley’,  Atlas 2011
Pat Barker ‘Weg der geesten’,  trilogie 1993,94,95/222 De Geus/Rainbow
Jonathan Hull ‘Op zoek naar Julia, MaartenMuntinga 2001
Stefan Hertmans ‘Oorlog en terpentijn’, De Bezige Bij 2014

Reactie 1 mirian jacobs - 11 okt 2014
Wat een bijzondere avond!
Ook u kunt meedoen aan 'een beetje kleur voor de wereld'. Kijk voor meer informatie op http://www.mirianjacobs.nl/2014/een-beetje-meer-kleur-voor-de-wereld/. Via het contactformulier kunt u de papaverzaadjes aanvragen.